Hey viespeuk!

Even wegschieten hier of uittrappen. Onze sigarettenfilters op straat, in het groen of in de put gooien, is een gewoonte die we zo snel mogelijk moeten veranderen. Elke peuk is er één teveel. Het is niet alleen vies, maar het is ook super slecht voor de natuur en onze gezondheid. De Hey Viespeuk-campagne heeft als doel de enorme hoeveelheid sigarettenfilters op straat tegen te gaan, de sociale ongewenstheid te benadrukken en het gedrag van rokers te veranderen.

Peuken vervuilen, ook als je ze niet ziet

Poster Viespeuk

Peuken lijken klein, maar veroorzaken grote schade. Ze vervuilen water en bodem, en bevatten giftige stoffen die slecht zijn voor mens, dier en milieu. Daarom trekt Hey Viespeuk de aandacht van rokers én niet-rokers. Met de campagne maken we zichtbaar hoe schadelijk peuken zijn en waarom het tijd is om hier iets aan te doen.

Campagne voor gedragsverandering

Hey Viespeuk laat zien hoe schadelijk peuken op straat, in de put of in het groen zijn. Met de Hey Viespeuk-campagne op sociale media, op gemeentewebsites en -pagina’s in huis-aan-huisbladen, met flyers en posters op straat, bij bushaltes en stations en in nieuwsbrieven informeren we over het probleem van sigarettenpeuken en ontdekken inwoners wat zij zelf kunnen doen.

Doe de peukenquiz

 Weet jij wat er gebeurt met een peuk die op straat belandt? En hoe lang het duurt voordat zo’n filter afbreekt? Doe de online peukenquiz en test je kennis over sigarettenfilters en hun impact op het milieu. Na afloop zie je direct wat je goed had, wat niet – én waarom. Zo leer je in een paar minuten hoe schadelijk een kleine peuk kan zijn.

Pak peuken aan met de Toolkit

Voorkom peuken op straat rond jouw bedrijventerrein, vereniging of organisatie. Speciaal voor ondernemers en sportverenigingen is er de gratis Doei Viespeuk Toolkit. Hierin vind je een poster, flyer, social media posts en kant-en-klare teksten voor bijvoorbeeld op je website. Zo heb je alles in handen om zelf aan de slag te gaan tegen peukenafval.

Download hier de toolkit

 

Veelgestelde vragen

Peuken op straat zijn erg schadelijk voor de natuur. Ze bevatten giftige stoffen zoals arseen, nicotine, microplastics en celluloseacetaat, die lang in het milieu blijven hangen. Zelfs als een peuk na 12 tot 15 jaar langzaam verteert, verdwijnen deze giftige stoffen niet. Ze lekken in de bodem en het water, waar ze schade toebrengen aan mensen, dieren, planten én de grondstoffen waarvan we leven. Iedere peuk op straat zorgt dus voor blijvende vervuiling. Daarom: peuken horen in de afvalbak, niet in de natuur.

Gemiddeld blijft een peuk 12 tot 15 jaar in de natuur liggen. Maar ook als het filter afbreekt, blijven de schadelijke stoffen achter. Die lekken langzaam de bodem en het water in. En het filter? Dat verandert in microplastics die niet meer verdwijnen. De peuk die je op straat gooit, blijf je misschien niet zien — maar de natuur blijft er wel last van houden.

Jaarlijks belandt er wereldwijd gemiddeld 845.000 ton aan sigarettenfilters in de natuur. Al die peuken zitten vol giftige stoffen zoals arseen (rattengif), lood en celluloseacetaat. Blootstelling aan arseen kan schadelijk zijn voor je zenuwstelsel en hart- en bloedvaten. Lood tast de hersenontwikkeling van kinderen aan, en zelfs kleine hoeveelheden nicotine vervuilen onze waterecosystemen.

De filters zelf zijn van plastic gemaakt: celluloseacetaat. Hierdoor breken ze niet biologisch af, maar vallen ze langzaam uiteen in microplastics. Zo komen ze in de bodem en in ons water terecht — en uiteindelijk zelfs in ons eigen lichaam. Eén enkele peuk vervuilt al 8 liter grondwater. En met miljoenen peuken per dag is die schade nauwelijks te overzien.

De beste plek voor je peuk is een peukenzuil: een speciale asbak op straat die alleen voor sigarettenfilters bedoeld is. Omdat er geen ander afval in ligt, is de zuil brandveilig en wordt alles netjes verzameld.

Geen peukenzuil in de buurt? Druk je sigaret dan goed uit en gooi hem in een gewone prullenbak. Nog handiger is een draagbare zakasbak: een klein, veilig doosje waarin je je peuk bewaart tot je ‘m thuis weggooit. Zo voorkom je zwerfafval, waar je ook bent.

Nee, dat mag niet. Een peuk in de rioolput is enorm schadelijk. Veel rioolwater wordt later gezuiverd voor drinkwater, maar de giftige stoffen uit sigarettenfilters zijn lastig te filteren en komen zo in het milieu én uiteindelijk bij de mens terecht.

Bovendien stroomt water uit straatkolken vaak direct naar sloten, grachten of rivieren. Zo belanden peuken in de leefomgeving — of zelfs in de magen — van water- en landdieren. Gooi je peuk dus altijd in een peukenzuil, prullenbak of gebruik een zakasbak. Zo voorkom je onnodige vervuiling.

Wereldwijd worden er jaarlijks ongeveer 4,5 biljoen sigarettenpeuken weggegooid. Een groot deel hiervan belandt in de natuur. Volgens schattingen belanden miljarden peuken jaarlijks in oceanen, rivieren, straten en andere openbare ruimtes. In Nederland bijvoorbeeld worden jaarlijks naar schatting ongeveer 10 miljard sigaretten gerookt, waarvan een behoorlijk deel in de natuur terechtkomt. 

  • Sigarettenpeuken vormen ongeveer 30-40% van al het zwerfafval wereldwijd. 
  • Peuken zijn het meest gevonden afvalitem tijdens schoonmaakacties van stranden en openbare ruimtes. 
  • Elke peuk kan duizenden giftige chemicaliën bevatten, die schadelijk zijn voor het milieu. 

Deze cijfers benadrukken de omvang van het probleem en de noodzaak van initiatieven zoals Peukmeuk om dit afval te verminderen. 

De meest vervuilde plekken met sigarettenfilters zijn de vaak drukkere gebieden, zoals: 

  • In stadscentra en dorpskernen bij winkels en op pleinen 
  • In industriegebieden rond bedrijven waar werknemers roken. 
  • Rond parkeerplaatsen, treinstations en bushaltes. 
  • In uitgaansgebieden, in straten en op pleintjes bij bars en restaurants. 
  • In parkjes en recreatiegebieden waar mensen ontspannen. 
  • Rond middelbare scholen en sportverenigingen.